Jedno jest pewne - najczęściej używanym czasem w narracji, w opowieściach, jest... czas Past Simple :) Więc po cóż ten Past Perfect Simple? Pewnie również w tym celu, w jakim my, Polacy, używaliśmy tego czasu :)
Czy mamy ten czas w języku polskim?
I tak, i nie. Obecnie, we współczesnej polszczyźnie, nie jest on używany (wyjątek: teksty stylizowane, zabiegli literackie). Ale ten czas nie jest nam obcy! Kiedyś czas zaprzeszły (plusquamperfectum) był elementem polszczyzny. Przykłady?
Biblia Królowej Zofii (najstarsze polskie tłumaczenie Starego Testamentu):
"I uczynił był Pan Bóg raj rozkoszy ot początka, w niemże postawił człowieka, ktoregoż był stworzył (Biblia szaroszpatacka)."
Kiedy używać Past Perfect Simple?
Zobaczmy, jak ten czasu funkcjonuje w literaturze.
Cytaty z "Starless Night" (R.A. Salvatore)
""Drizzt's advantage of surprise was not as great as he had supposed, though, for the drow's free left hand had already slipped to his belt and grabbed a slender dirk."
"He tried not to think of what he had just done, tried not to think of the female's eyes [...]"
"Dismissing Guenhwyvar was among the most courageous things Catti-brie had ever done [...]"
Just, already, ever to typowe wyrażenia, przy których używamy czasu Present Perfect. Jeżeli mówimy o przeszłości, czasu Past Perfect używamy w analogiczny sposób! Present Perfect jest czasem teraźniejszym (present = teraźniejszość), a Past Perfect - przeszłym (past= przeszłość).
"Catti-brie knew immediately that Drizzt had killed this six-legged, tentacled, pantherlike beast."
Cytaty z "The Lord of the Rings" (J.R.R. Tolkien)
"[...] and as she spoke they knew that it was her voice they had heard singing."
"Already half their weariness and all their fears had fallen from them."
Czasu Past Perfect używamy w odniesieniu do innych czynności w przeszłości. Zawsze będzie to czas, który będzie występował przed inną czynnością w przeszłości!
W zdaniu pierwszym: oni nie słyszeli teraz, jak ona śpiewa. Oni słyszeli ją jeszcze wcześniej! Nie była to czynność w trakcie, ale wcześniejsza!
Czy zawsze jest konieczny?
Zależy, co chcemy przekazać!
Czas ma służyć porządkowaniu wypowiedzi i uniknięciu nieporozumień.
Porównajmy:
When she came in, I played a game. (Kiedy ona weszła, ja zagrałem [=zacząłem grać] w grę.)
When she came in, I was playing a game. (Kiedy ona weszła, ja grałem w grę [=byłem w trakcie grania]).
When she came in, I had played a game. (Kiedy ona weszła, ja wcześniej grałem w grę [=zanim ona weszła, już skończyłem grać]).
Często różnica jest kolosalna i błędne użycie czasu może prowadzić do poważnych nieporozumień :) Porównajmy:
When I arrived at the station, the train left. (ja przyjechałem, pociąg odjechał --> zdążyłem na pociąg)
When I arrived at the station, the train had left. (ja przyjechałem, pociąg odjechał wcześniej --> nie zdążyłem na pociąg!)
Nie jest konieczny, jeżeli kontekst jest w miarę jasny. Niektóre poradniki wręcz zalecają unikanie czasu Past Perfect, jeżeli np. jest before!
Before she went to school, she had eaten breakfast.
Before she went to school, she ate breakfast.
Wychodzi na to samo, gdyż słówko before już nam mówi, która czynność była pierwsza. Past Perfect jest zatem tu użyty opcjonalnie. Ale błędem nie jest!
Paulina Łoboda
Write a comment